ვიტამინების ნაკლებობა ხანდაზმულობაში

ვიტამინების ნაკლებობა ხანდაზმულობაში საკმაოდ ხშირია. ორგანიზმის ვიტამინები და მინერალები ნებისმიერ ასაკში სჭირდება, თუმცა ასაკის მატებასთან ერთად ადამიანის ორგანიზმი ნაკლებ ენერგიას ხარჯავს,

საკვებსაც ნაკლები რაოდენობით მიირთმევთ და შესაძლოა, საკვები ნივთიერებების არასაკმარისი დოზით იღებდეთ.

ეს კი საკვები ნივთიერებების უკმარისობას იწვევს.

სტატიაში გთავაზობთ გზებს სწორედ ამ პრობლემის თავიდან ასაცილებლად.

იხილეთ სხვა სტატიები ჯანსაღი დაბერების შესახებ აქ

კვების ნაკლებობა ან საკვები ნივთიერებების უკმარისობა არის ორგანიზმის მდგომარეობა, როდესაც მისი ენერგიისა და საკვების მოთხოვნა არ კმაყოფილდება კვებითა და სასმელის მიღებით გარკვეული დროის განმავლობაში. ეს კი იწვევს ორგანიზმში პროტეინისა და ცხიმის მარაგის შემცირებას, წონის კლებას, კუნთისა და ქსოვილის მასის კლებას, ვიტამინისა და მინერალის დეფიციტს.

ავადმყოფობებსა და დაავადებებს პირდაპირ თუ არაპირდაპირ მივყავართ საკვები ნივთიერებების ნაკლებობამდე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გართულებების რისკებს.  ავადმყოფობისას ორგანიზმს უფრო მეტი საკვები ნივთიერებება ესაჭირეობა, თუმცა კარგავს ამ ნივთიერებების ათვისების უნარს. ან შეიძლება, ავადმყოფობისას ფიზიკურმა პასიურობამ და გემოს რეცეპტორებში ცვლილებებმა უმადობაც გამოიწვიოს. ნებისმიერ შემთხვევაში ორგანიზმი არასაკმარის საკვებ ნივთიერებას იღებს.

ვინ არის რისკის ქვეშ?

მიუხედავად იმისა, რომ განვითარებულ ქვეყნებში საკვები ნივთიერებების ნაკლებობის პრობლემას ძირითადად არ ვაწყდებით, რისკის ქვეშ მაინც იმყოფებიან ხანდაზმულები, ან სხვა პირები, რომელთაც რაიმე ქრონიკული დაავადება ან ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები აწუხებთ. რისკის ქვეშ ასევე იმყოფებიან მარტო მცხოვრები პირები და ალკოჰოლზე დამოკიდებულებიც.

არასაკმარისი კვებისას ორგანიზმს არ მიეწოდება ჯანმრთელობისათვის აუცილებელი ვიტამინები და მინერალები.  საკვები ნივთიერებების უკმარისობის ტიპიური ჩვენებებია: დაღლილობა, სხეულის დაბალი ტემპერატურა, კუნთის მასის კლება, მადის კლება, ნაიარევის შეხორცების დროის გახანგრძლივება, სისხლის ცუდი მიმოქცევა, ოსტეოპოროზი, სუსტი იმუნური სისტემა და ინფექციების რისკების ზრდა.

რისი გაკეთება შეიძლება საკვები ნივთიერებების უკმარისობის თავიდან ასაცილებლად ხანდაზმულ ასაკში

ამისათვის საჭიროა ჯანსაღი კვების რეჟიმის შექმნა. თქვენი დიეტა უნდა მოიცავდეს  ნივთიერებებით, განსაკუთრებით, პროტეინით გაჯერებულ კერძებს. თუ არ მიირთმევთ ბევრ საკვებს, რეკომენდებულია ისეთი სითზის მიღება, რომელიც ენერგიას მოგმატებთ, მაგალითად, ყავაში ჩაიმატეთ ცხიმიანი რძე, მიირთვით იოგურტი და სმუზი.

 სასუსნავი ენერგიის მოსამატებლად

ხანდახან შიმშილი გაწუხებთ, მაგრამ მთლიან კერძს ვერ მიირთმევთ. ამისათვის გთავაზობთ სასუსნავებს, რომელთაც არ სჭირდებათ განსაკუთრებული გამზადება:

  • ერთი მუჭა თხილეულობა, ქიშმიში ან ჩირები
  • ნაყინი და მსგავსი დესერტები
  • იოგურტი კენკრით
  • ავოკადო კრევეტებითა და მაიონეზით
  • ცხელი შოკოლადი და ნაღების კრემი
  • წვნიანი ცხიმიანი რძით ან ნაღებით
  • ვაფლი არაჟნითა და ჯემით
  • კერძები კვერცხით

კარგი იქნება, თუ შეადგენთ ყოველკვირეულ მენიუს, რათა მიიღოთ საკვები ნივთიერებების, ვიტამინებისა და მინერალების საკმარისი დღიური დოზა და მიჰყვეთ კვების რითმს.

მნიშვნელოვანი საკვები ნივთიერებები

თქვენი ჯანმრთელობისათვის აუცილებელია ისეთი საკვები ნივთიერებები, როგორებიცაა D ვიტამინი, რკინა, კალციუმი, C ვიტამინი და ომეგა-3. ამ ყველაფრის მიღება კი შეგიძლიათ შემდეგი წყაროებიდან:

  • კალციუმი – რძის პროდუქტები, როგორებიცაა იოგურტი, ხაჭო, ფერმენტიზირებული რძის პროდუქტები და ყველი
  • D ვიტამინი – ცხიმიანი თევზები, მიოლერის ვირთევზას ღვიძლის ზეთი და უცხიმო რძე
  • რკინა – ხორბლის ან სხვა მარცვლეულის პური, ღვიძლის პაშტეტი, ცხოველის ორგანო, ხორცეული, ფრინველის ხორცი
  • C ვიტამინი – ხილი, ხილის წვენი, კარტოფილი, კენკრა და ბოსტნეული
  • ომეგა-3 – ცხიმიანი თევზები, მიოლერის ვირთევზას ღვიძლის ზეთი და მიოლერის ორიგინალი კაფსულები

მიიღეთ საკმარისი წყალი

დღეში რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლიტრი წყლის მიღება. აღსანიშნავია, რომ წყურვილის შეგრძნებას იწვევს უჯრედების სითხის დეფიციტი. ამიტომაც წყურვილისას ყოველთვის უნდა მიიღოთ, რათა ორგანიზმში სითხის საჭირო დონე შეინარჩუნოთ.  ასაკის მატებასთან ერთად უფრო მეტად განიცდით გაუწყლოებას, რაც შესაძლოა, ადიფსიის (წყურვილის შეგრძნების დაქვეითების) ბრალი იყოს. ეს მდგომარეობა კი იწვევს თავის ტკივილებს, მადისა და ენერგიის ნაკლებობას, გონებრივ დაბნეულობას. ასე რომ, მიირთვით წყალი დიდი ოდენობით მაშინაც კი, თუ ვერ გრძნობთ წყურვილს!

თქვენს ჯანმრთელობზე გრძელვადიან პერიოდში დიდი ზეგავლენა აქვს არა მხოლოდ მიღებულ საკვებსა და სითხეს, არამედ მიღების სიხშირესაც და ფორმასაც. ამიტომაც, იკვებეთ რეგურალურად და აირიდეთ საკვები ნივთიერებების უკმარისობა თქვენი ცხოვრების ოქროს პერიოდში.

* D ვიტამინის დღიური რეკომენდებული დოზა 75 წელს გადაცილებული ქალებისა და კაცებისათვის იზრდება, ხოლო ქალებისათვის მენოპაუზის შემდგომ რკინის დღიური დოზა იკლებს 15-დან 9 მგ-მდე დღეში.