Lees meer over de geschiedenis van Möller’s
Lofoten – een spectaculaire plek
Lofoten, een archipel in de Noorse provincie Nordland binnen de poolcirkel, is niet alleen beroemd om zijn visserij en de productie van levertraan, maar ook om zijn prachtige witte stranden, majestueuze bergen, vele eilanden en wereldberoemde fjorden. Toeristen komen hier samen om te gaan wandelen in de bergen, varen, vissen en zwemmen, omringd door adembenemende natuur en dieren in het wild, zoals orka’s en zeearenden. Veel mensen gaan ook naar de Lofoten voor de kans om het spectaculaire noorderlicht of de middernachtzon te ervaren. Het proeven van levertraan en het bezoeken van kleine lokale producenten van levertraan zijn ook populaire attracties op de Lofoten!
Levertraan op de Lofoten
De levertraan in Noorwegen is ontstaan uit levertraanfabrieken op de Lofoten, opgericht door apotheker Peter J. Möller in 1854. Möller merkte op dat er langs de Noorse kust, waar mensen levertraan gebruikten, weinig ziektes voorkwamen. Met zijn ondernemersgeest zag hij de mogelijkheid om de gezondheid bevorderende effecten van levertraan naar andere delen van het land te verspreiden. Vervolgens werkte hij aan het verspreiden van zijn stoomproces voor het winnen van levertraan langs de kust.
Op de Lofoten vist en produceert de bevolking al zo lang als mensen zich kunnen herinneren voor de levertraan. De seizoensgebonden visserij vindt plaats van januari tot april. Volgens de legende dronken zelfs de Vikingen levertraan, zij het op een iets andere manier dan wij tegenwoordig doen. Tijdens de Middeleeuwen werd de olie gemaakt van gefermenteerde vis en deze olie bereidde de Vikingen voor op hun volgende reis. Verse kabeljauw en gedroogde vis voedden de Vikingen, financierden hun expedities en maakten hun veroveringen mogelijk.
Duurzame productie van levertraan
Nadat Peter Möller in 1854 zijn revolutionaire nieuwe methode voor de productie van levertraan introduceerde, was het resultaat een gouden medicinale levertraan met een frisse smaak en verbeterde kwaliteit. Op dat moment was de productie van levertraan al duurzaam – ongeveer 50% van het vet in de lever werd gebruikt voor medicinale levertraan en de rest voor andere doeleinden.
Tot op de dag van vandaag maakt levertraan deel uit van een cyclus waarin niets verloren gaat. De olie is een natuurlijk bijproduct van onder meer de productie van gedroogde vis. Het wordt gewonnen uit de vislever, die anders zou zijn weggegooid.
De iconische groene fles
Alleen Peter Möller had het recht om levertraan te bottelen in flessen met het label “Peter Möller”, als kwaliteitsgarantie. Door de jaren heen is de glazen fles de kenmerkende donkergroene fles geworden die we vandaag de dag herkennen als de iconische Möller’s levertraan fles.
De vorm en kleur van de fles zijn de belangrijkste kenmerken van Möller’s levertraan. Dan komt de merknaam, op een groene achtergrond, het ronde label met het meisje, de kabeljauw en de zon. Samen met de kwaliteitsgarantie hebben deze elementen ertoe bijgedragen dat het merk buiten de grenzen van Noorwegen bekend is geworden.
Levertraan houdt je gezond
Al in 1645 waren er aanwijzingen dat levertraan gezondheid bevorderende effecten had. Vanaf de jaren ’30, toen levertraan een onderdeel werd van het aanbod van de Noorse schoolkantines, evenals onderdeel van het Noorse ontbijt, nemen de Noren hun dagelijkse eetlepel levertraan. Ouders en grootouders herinneren zich het schoolontbijt toen ze in de rij moesten staan om een lepel van deze “gouden olie” te krijgen. De jongere generaties herinneren zich misschien capsules met visolie – die in 1983 werden gelanceerd. Tegenwoordig zijn er nog meer manieren om het in te nemen – zodat zowel volwassenen als kinderen genoeg omega-3 kunnen krijgen op de manier die zij willen.